Uitnodigend oktoberweer. Grillige wolken, maar ook zonnige perioden. Herfstlandschap, in vuur en vlam gezet. Even erop uit, ik moet toch nog iets afgeven bij Kooi, neem mijn fototoestel mee. Geeft zién een extra dimensie.
Lopend langs het Van Starkenborghkanaal NZ richting Koopman kijk ik naar een immense bak met bulten grond, voortgedreven door een hooggebouwde duwboot. Knipwerk op een presenteerblaadje…. Ik zie twee opvarenden bij de opbouw naar boven klimmen, ze slaan de handen om de randen van het dak. De snelheid vermindert, de bak drijft onder de geopende brug door. Zou de duwboot…? Centimeterwerk.
De motor stoot plotsklaps een enorme zwarte rookwolk uit, de boot schuift nét onder de brug door. Een langskomende buurtbewoner ziet het gedoe hoofdschuddend aan. "Het is toch ook schandalig, dat die verouderde brug hier nog steeds ligt. Leggen ze bij Eiberburen een gloednieuwe, grote brug; daar komt nauwelijks verkeer langs. En hier maar blijven knoeien…." Hij loopt naar huis, ik ga richting spoorbrug, waar het tegenlicht uitdaagt tot gewaagd fotograferen.
Ben benieuwd, vaak vallen de resultaten niet mee. Een eind verderop blijf ik een poos staan, wachtend op de trein uit de richting Groningen. Een visser komt mijn kant op, slenterend. Hij wil wel even praten. "Wat zet je d’r zoal op?" Ik mompel iets over kenmerkende landschapsplekjes, koppeling van het verleden aan de actualiteit, schepen door Schipsloot vanaf het Hoendiep…. De gemoedelijke man komt uit Twijzel, "hebben we ook zoiets, de Twijzelervaart." Hij vertelt over de oorlogstijd, toen er vanuit het Friese gebied voedsel per boot werd gehaald uit Groningen. "Ooit voer een plaatsgenoot met een bijna lege boot langs de sluis in Gaarkeuken, daar stonden een paar Landwachters te controleren. Ze wilden weten wat er op het schip stond. Toen ze tegen een van de twee kasten schopten, vloog er direct een wolk bijen naar buiten. De zwarthemden vlogen ook, alle kanten op. Toen de boot, te herkennen aan de zelfgemaakte huif, later terugkwam, volgeladen, gebaarden de Landwachters snel door te varen. Van bijensteken moesten ze duidelijk niets hebben." De trein is inmiddels voorbij, op weg naar Leeuwarden. "Weet je dat bijen uitstekende weersvoorspellers zijn? Daar kan geen Paulusma tegenop!" De man vertelt dat hij eens een buurman-boer heeft gewaarschuwd als de wiedeweerga zijn hooi binnen te halen. Die wilde er eerst niks van weten, "Piet Paulusma z…." Op advies van zijn ervaren vader, die de buurman die morgen druk met zijn bijen "in de weer" had gezien, maakte hij toch maar haast. De laatste vracht kon nog net droog worden binnengehaald. Op minder dan een half uur nauwkeurig kwam de weersvoorspelling uit, verteld door de bijen: een immense onweersbui loste toen zijn ongewenste lading boven het Friese land. Na nog een bijenanekdote uit de oorlog gaat de visser terug naar zijn hengel, ik maak het ommetje over de Mokkenburgweg. De zon gaat langzaam onder, kiekkansen danig gereduceerd. Maar wel enkele verhalen rijker, met dank aan de vissersman!
foto’s: xa9janblaauw,onderste drie april 2007; bovenste drie oktober 2007