Dat is het leuke van opruimen, het blijven steken in dat opruimen…. Onverwachts zit je met de oude jeugdherbergkaart in je handen, ‘strikt persoonlijk!’ En dan gaat er weer een schatkamer aan herinneringen open… (Nee, voor mij geen afvalberg…)
Op achttienjarige leeftijd werd ik lid van de NJHC, de eerste stempel kreeg ik in de "Esbxf6rg" in Scheemda, toen voor mij (en vele andere jongeren) een belangrijke ‘hangplek’. Bepaald niet alleen maar rondhangen, we staken de handen ook uit de mouwen, hielpen bij het dekken en afruimen van de tafels (de Scheemder JH was een belangrijke pleisterplaats voor groepen, vooral uit Duitsland en Scandinavië), speelden tafeltennis, organiseerden disco’s etc. Mijn eerste officiële overnachting boekte in de aloude JH in Grou(w), "Oer ’t Hout". De plaats waar ik later, drie zomers lang (+ één voorseizoen), terugkeerde als jeugdherbergassistent.. Die eerste overnachting herinner ik me vaag. Hoogseizoen, topdrukte, noodbed op het podium achterin de zaal. Het laatst gestrekt, het eerst weer op… Dat was in augustus 1963, toen ik solo een tocht maakte rond het IJsselmeer, ruim bemeten, tegen de wijzers van de klok in…

Dus eerst naar Grouw (geen kinderachtige afstand vanaf mijn woonplaats Midwolda…), vervolgens naar "Nieuwland" (Wieringen), "Teun de Jager" (Schoorl) en "Koningsbos" (Bakkum). Schoorl was een weerzien, daar was ik zes xe0 zeven jaar eerder geweest met de hoogste klassen van de Midwolder lagere school. At ik voor het eerst diepvriesspinazie, lag het ‘gereedschap’ (mes en vork…) me nog zeer onwennig in handen… Tijdens mijn solotoer (ik had niets van te voren afgesproken) belde ik ’s morgens naar de beoogde jeugdherberg om te vragen of er een plekje voor me was, die avond. Als eenling lukte dat bijna altijd, zij het ook vaak op ‘noodplekken’. Zoals in Haarlem, in JH "Jan Gijzen". Wederom op het podium, samen met enkele buitenlanders die tot diep in de nacht schaak speelden… Na Haarlem volgde "’t Veerhuis" (Beusichem), waar ik kletsnat arriveerde, ook daar leerde je mee te leven… Van Beusichem via JH "Huis ter Maas" (Vierlingsbeek) naar "De kleine Haar" (Gorssel). Onvergetelijk het spookverhaal van de jeugdherbergvader daar, in het donker van het dagverblijf ’s avonds, met een riedel over de pianotoetsen en een vallende stoel… Van Gorssel via "De Steur" (Kampen) terug naar huis, wederom een forse afstand in kilometers. (Er staat me vaag iets bij dat ik via Emmen zou gaan, maar dat ik daar een bitse afwijzing kreeg, toen ik vroeg om een overnachting. Een stempel + plakplaatje van Emmen heb ik in ieder geval niet…)

In 1964, 1965 en 1966 ben ik in het seizoen assistent geweest in "Oer ’t Hout" in Grou(w). Vader en moeder Kees en Mieke de Weerd en een (toen nog…) groeiende kinderschare: Nico, Erwin, Anja, Marcel en Ivar, dierbare herinneringen! Vooral het tweede seizoen heugt me, toen was ik daar ook twee weken in het voorseizoen (Met Pasen en Pinksteren).
In 1968 heb ik samen met vriendin Gé en haar bijna vier jaar jonger zusje Ina en broertje Henk (een tweeling) een (geplande) tocht langs jeugdherbergen gemaakt. Toen zijn we wel in Emmen begonnen, in "De Hunehoek". Prachtig weer, volop zomers, picknicken met vers brood en kleine potjes jam aan de slootkant; de verbazing later over het niét lusten van tomaten, het vies zijn van de anderen als er uit een fles melk werd gedronken, fles aan de mond… Van Emmen op snikhete dagen naar JH "Doevenbree" (Nijverdal), waar we midden in Amsterdamse en Rotterdamse twisten belandden, en "’t Plankenhuus" (Putten), voor altijd verbonden met een heel late avondwandeling en een sit-in met gitaarmuziek, middenin het bos… De tocht voerde ons vervolgens naar "De Karekiet" (Kortenhoef). De befaamde kleine jeugdherberg op palen in het water… Waar een jeugdherbergmoeder zonder vader de scepter zwaaide, daarbij enigszins loensde, zodat je niet altijd zeker wist dat ze het tegen joú had… Gé en Ina moesten toen bij particulieren slapen; Henk en ik sliepen wel in de jeugdherberg, nou ja, slapen… We lagen in een soort bakken op de plankenvloer, met een dun matrasje. Vanaf dat moment was het gedaan met het fraaie vakantieweer. De tocht naar JH "Slot Assumburg" (Heemskerk) was prachtig, vooral langs de Ankeveense Plassen, maar ook bijzonder regenrijk… In Beverwijk stonden we als verzopen katten bij een bakkerij om toch nog maar wat etenswaar in te slaan… Overigens had dat verblijf in het oude kasteel wel iets extra’s, o.a. de gesprekken met een oudere Ier die op zijn racefietsje een deel van Europa doortrok, via jeugdherbergen.  Wederom gingen we via "Teun de Jager" (Schoorl) en "Nieuwland" (Wieringen). Vanuit die laatste plaats maakten we een heuse tocht op zee, ondanks de fikse deining. (Ina ging niet mee, die voelde zich van te voren al zeeziek…) In de loop van die nacht werd het steeds stormachtiger en de volgende morgen hebben we nog geweifeld of we wel op de fiets over de Afsluitdijk zouden gaan. (Toevallig ontmoete jongeren uit Scheemda, onder wie Reint Steenwijk, de zoon van de groenteboer, en Nantko Post, die het later zo ver zou schoppen met de verkoop van pallets…, lieten pa Steenwijk met de vrachtwagen komen). We lieten ons niet kennen en zie, de wind was ingrijpend van richting veranderd, joég ons als het ware de Afsluitdijk over (waar de vrachtwagen van Steenwijk ons passeerde, wij triomfantelijk zwaaiend). Precies aan het eind van de dijk kregen we een fikse onweersbui over ons heen, de lege benzinevaten rolden ons tegemoet, en wij werden opnieuw kletsnat, tot op de huid.. (Waren we iets te vroeg in Sneek bij de nieuwe JH "Wigledam", mochten we nog niet naar binnen…) De laatste tussenstop was vanaf Sneek "De Zwerfsteen" in de buurt van Roden. Aparte sfeer, niet ongezellig, wel wat onwennig met al die paardenliefhebbers, wij voelden ons toch als vreemde eenden in de bijt met onze ‘stalen rossen’.
Nog meer herinneringen aan jeugdherbergen? Ja! Met Gé ben ik in 1969 twee weken op Terschelling geweest in jeugdherberg "Hanskedune". Prachtige weken, van begin tot eind zonnig, Gé is nog nooit zo ‘bruin’ geweest als in die vakantie en méér ijs dan in die zomer hebben we ook nooit meer gegeten… (Jammer dat ook die jeugdherberg geteisterd werd door provocerende grootstedelingen uit de randstad, kwam de sfeer niet altijd ten goede. Maar ja, de zestiger jaren…)
In diezelfde lange zomervakantie (toen ik al werkte als schoolmeester op de OLS Frankrijkerlaan in Zuidhorn) ging ik nog twee weken met Gé haar broertje Henk naar de jeugdherbergen "De Grote Beer" (Apeldoorn) en "De Mijlpaal" (Vught). Aanvankelijk ging het goed, maar na een weekje kreeg Henk hinderlijk last van slaaptekort en heimwee, en zelf wilde ik ook wel weer naar huis. Dat kwam ook door de sfeer in de twee gekozen jeugdherbergen. In Apeldoorn veel verblijvers die alleen maar kwamen voor de avondlijke disco’s, in Vught de willekeur van een jeugdherbergoom die zijn gasten verdeelde in vriendjes en sloofjes. Bij de eersten hoorde ik niet, bij de laatsten wilde ik niet horen, vandaar ons besluit eerder weer naar huis terug te keren, met de trein.
Ik ben nog jaren lid gebleven van de NJHC zonder er gebruik van te maken. Later stapte ik over naar het NIVON met zijn natuurvriendenhuizen. Maar dat is een ánder verhaal…