Pasen…. Wat had ik vroeger als kind de pest aan die Paasdagen… Je kon nooit normaal je gang gaan, altijd dat gedoe met nieuwe kleren of schoenen (en de neuzen van die schoenen waren altijd minder slijtvast dan nodig was in verband met weg te trappen ballen, of steentjes…) vriendjes waren er niet of mocht je niet mee spelen vanwege kerkelijke toestanden…
Nu is dat anders, al zijn we nog steeds buitenkerkelijk… Het aanschaffen en/of dragen van nieuwe kleding is niet Paasafhankelijk, balletjes trappen gebeurt niet zo vaak meer (de kans op noodlandingen is te groot geworden….) en de vrienden van weleer zijn vaak buiten Paasbereik. Bovendien vinden we een dag zonder verplichtingen géén straf, zeker als het mooi weer is. Paaszondag was dus geen enkel probleem dit jaar. En Paasmaandag evenmin. ’s Middags al op tijd naar de Noordhorner molen "De Fortuin", de plaats waar vertéld zou worden. In de verte horen we het geluid van een doedelzak, dichterbij gekomen zien we nog net de ‘piper’ (naar later bleek René van Iterson) met ‘zijn gevolg’ de molen betreden.

We blijken op dat eerste vertelmoment (13.00 uur) de twee enige échte belangstellenden en horen bijzonder geboeid het verhaal over de Slag bij Noordhorn, de nederlaag van de Staatsen, de invloed van de Schotten, het werk van de piekeniers, het graven van dwarse slootjes, de omstreden plek waar Verdugo zijn hoofdkwartier zou hebben gehad…. Prachtig, zo’n rasverteller, zo’n bevlogen historicus die bovendien op andere momenten wel eens optreedt als ‘Ceremonial Piper’. Jammer dat de context een armzalige indruk maakt, maar dal zal wel te wijten zijn aan groeipijnen….
Direct daarna snel naar het nieuwe dorpshuis ‘de Dxf6rpsstee’ aan de weg richting Oldehove. Daar organiseert de schietvereniging Noordhorn haar jaarlijkse Paasevenement "neuten schaiten". Jammer, het is een binnenactiviteit, de club wil het spel technisch zo zuiver mogelijk spelen, een mooi vlakke ondergrond. Even moet de onwennigheid worden weggewerkt, dan doet de kogel zijn werk, bij de een beter dan bij de ander.

Veel begrijp ik er niet van, al weet jeugdig talent Sven de laatste drie noten weg te schieten en kan hij incasseren (en de muntjes komen in zijn eigen bakje, zelf verdiend!). Het is gezellig toeven, maar lang blijven kan niet, er staat nog meer op het programma.
Roosmarijn komt logeren en wil wel even mee, voor ons nog eens, naar de molen. Nee, niet het verhaal van René van Iterson, maar de klim verder naar boven, waar molenaar Klaas Hekker op zijn stokpaard zit en het reilen en zeilen van de molen uit de doeken doet. Zelf verbaas ik me weer over de vertelkunst van de ‘piperman’, die heel veel weet over de Slag bij Noordhorn in 1581 en het vervolg van de Tachtigjarige Oorlog (o.a. de val van de Stad in 1594). En de richtingenstrijd tussen de historici over de beantwoording van de vraag waar Verdugo zijn mannen legerde (bij déze molen of bij dié…) interesseert me. Toch maar eens wat boringen rond de huidige molen? En zoektochten met metaaldetectoren in de buurt van de oude weg?
’s Avonds staat het Paasvuur gepland. De bult heeft door omstandigheden geen recordhoogte bereikt, maar is alleszins de naam Paasbult waardig. Vanaf 20.00 uur vertrekt de fakkeloptocht van de molen door het dorp (het lijkt wel een puzzeltocht) naar het terrein aan de Noorderweg (ijsbaan/sportveld). Het begint snel te donkeren, als de zorgvuldig optredende vrijwilligers met enkele kinderen aan de hand de brand steken in de bult. Na korte tijd zien we een pracht van een fik, de boze geesten krijgen het heel hard te verduren… Veel publiek, een gezellige, ontspannen sfeer, prima weersomstandigheden: Noordhorn vierde Pasen 2009. Uit de tijd, sommige gebruiken? Het is maar net hoe je het bekijkt!

xa9foto’s: jan blaauw, 13 april 2009